Hiện nay, thị trường kinh doanh đa dạng với nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau, cho phép các doanh nhân lựa chọn một loại hình phù hợp với mục tiêu và nhu cầu kinh doanh của mình. Trong đó, công ty cổ phần là một trong những loại hình doanh nghiệp khá phổ biến và hấp dẫn. Vậy công ty cổ phần là gì? Ưu nhược điểm của công ty cổ phần ra sao? Cùng Shinecombank tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết này nhé.
Xem nhanh
1. Công ty cổ phần là gì?
Theo quy định tại Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020, công ty cổ phần (Công ty CP) là một loại hình doanh nghiệp với các đặc điểm sau:
– Vốn điều lệ của công ty được chia thành các phần bằng nhau, gọi là cổ phần.
– Cổ đông trong công ty cổ phần có thể là tổ chức hoặc cá nhân, và số lượng cổ đông tối thiểu là 03, không có hạn chế số lượng tối đa.
– Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.
– Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác, trừ khi có quy định tại khoản 3 của Điều 120 và khoản 1 của Điều 127 trong Luật Doanh nghiệp.
– Công ty cổ phần được coi là một tư cách pháp nhân từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
– Công ty cổ phần có quyền phát hành các loại cổ phần để huy động vốn.
Khái niệm và các quy định về Công ty cổ phần
2. Đặc điểm của công ty cổ phần là gì ở Việt Nam?
Khi đã hiểu được công ty cổ phần là gì, ta hãy tìm hiểu chi tiết hơn về các đặc điểm của công ty cổ phần như sau:
2.1 Vốn điều lệ của công ty
Vốn điều lệ của công ty cổ phần được xác định là tổng giá trị mệnh giá của các loại cổ phần đã được đăng ký mua và được ghi trong Điều lệ công ty.
Vốn điều lệ này của công ty cổ phần được chia thành các phần bằng nhau, gọi là cổ phiếu. Tổ chức hoặc cá nhân tham gia vào công ty bằng cách mua cổ phiếu, và có thể mua một hoặc nhiều cổ phiếu.
Thông qua việc mua cổ phiếu, các cổ đông góp vốn và trở thành chủ sở hữu của công ty cổ phần, có quyền tham gia và được hưởng các quyền lợi và lợi ích từ hoạt động của công ty. Vốn điều lệ và cổ phiếu đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định sự quản trị và quyền lực trong công ty cổ phần.
2.2 Cổ đông trong công ty
Các thành viên của công ty cổ phần được gọi là cổ đông. Cổ đông là những người sở hữu ít nhất một cổ phần của công ty.
Xem thêm: So sánh các loại hình doanh nghiệp theo Luật mới nhất
Luật pháp quy định rằng công ty cổ phần phải có ít nhất 3 cổ đông và không có giới hạn về số lượng cổ đông tối đa. Điều này cho phép công ty cổ phần linh hoạt mở rộng số lượng thành viên tùy theo nhu cầu của mình.
Cổ đông là những chủ sở hữu của công ty cổ phần
2.3 Tư cách pháp nhân
Theo quy định trong Bộ Luật Dân sự năm 2015, để được công nhận là một pháp nhân, một tổ chức phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:
– Tổ chức được thành lập đúng theo quy định của pháp luật.
– Tổ chức có cơ cấu tổ chức rõ ràng và chặt chẽ.
– Tổ chức có tài sản độc lập, không liên quan đến tài sản của cá nhân hoặc tổ chức khác, và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó.
– Tổ chức có quyền tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập.
– Công ty cổ phần đáp ứng đủ tư cách pháp nhân theo quy định trên. Công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty. Trong các tranh chấp dân sự hoặc thương mại, công ty có thể là nguyên đơn hoặc bị đơn. Công ty có quyền sở hữu tài sản riêng của mình. Các cổ đông chỉ sở hữu cổ phần trong công ty mà không sở hữu tài sản của công ty.
2.4 Các loại cổ phần
Theo quy định tại Điều 114 Luật Doanh nghiệp 2020, cổ phần trong công ty có các loại như sau:
– Cổ phần phổ thông: Đây là loại cổ phần thông thường, không mang tính ưu đãi đặc biệt.
– Cổ phần ưu đãi: Loại cổ phần này được chia thành các loại sau:
– Cổ phần ưu đãi biểu quyết: Chỉ các tổ chức được ủy quyền từ Chính phủ và các cổ đông sáng lập mới có quyền nắm giữ cổ phần ưu đãi biểu quyết.
– Cổ phần ưu đãi cổ tức: Được cấp quyền nhận cổ tức với tỷ lệ ưu đãi so với cổ phần phổ thông.
– Cổ phần ưu đãi hoàn lại: Được cấp quyền nhận lại giá trị cổ phần với tỷ lệ ưu đãi khi công ty bị giải thể, chấm dứt hoạt động hoặc phát sinh các trường hợp khác quy định.
– Cổ phần ưu đãi khác: Là các loại cổ phần ưu đãi khác được quy định trong Điều lệ công ty.
Người được quyền mua cổ phần ưu đãi cổ tức, cổ phần ưu đãi hoàn lại và cổ phần ưu đãi khác được quy định trong Điều lệ công ty hoặc được quyết định bởi Đại hội đồng cổ đông.
Xem thêm: 8 bước xây dựng quy trình bán hàng online nhanh chóng, hiệu quả
2.5 Khả năng huy động vốn
So sánh với các loại hình doanh nghiệp khác, công ty cổ phần có khả năng huy động vốn linh hoạt. Tương tự như các loại hình công ty khác, công ty cổ phần có thể thu hút vốn từ các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước thông qua vay mượn. Ngoài ra, công ty cổ phần còn có khả năng huy động vốn bằng cách phát hành cổ phiếu và trái phiếu.
Cổ phiếu là giấy chứng nhận do công ty cổ phần phát hành, ghi chú trong sổ sách hoặc dữ liệu điện tử, xác nhận quyền sở hữu một hoặc nhiều cổ phần trong công ty. Việc phát hành cổ phiếu là một điểm mạnh độc đáo mà công ty cổ phần có, trong khi công ty trách nhiệm hữu hạn không có.
Công ty cổ phần có thể huy động vốn thông qua nhiều cách điển hình là phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu
Công ty cổ phần cũng có quyền phát hành trái phiếu, bao gồm trái phiếu chuyển đổi và các loại trái phiếu khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ công ty.
Cơ chế linh hoạt trong việc huy động vốn này là một trong những ưu điểm đáng chú ý của công ty cổ phần. Điều này cho phép cá nhân và tổ chức thành lập công ty cổ phần có khả năng tự quyết định hơn về nguồn vốn khi có nhu cầu.
2.6 Ai nắm giữ quyền quyết định trong công ty cổ phần?
Đại hội đồng cổ đông đóng vai trò quan trọng trong công ty cổ phần, bao gồm tất cả các cổ đông có quyền biểu quyết, và được coi là cơ quan quyết định cao nhất.
Cụ thể, Đại hội đồng cổ đông có các quyền và nghĩa vụ sau:
– Thông qua chiến lược và định hướng phát triển của công ty.
– Quyết định về loại cổ phần và số lượng cổ phần của mỗi loại có quyền được chào bán; xác định mức cổ tức hàng năm cho từng loại cổ phần.
– Bầu cử, miễn nhiệm, và bãi nhiệm thành viên trong Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.
– Quyết định về việc đầu tư hoặc bán số tài sản có giá trị bằng hoặc vượt quá 35% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của công ty, trừ khi Điều lệ công ty quy định tỷ lệ hoặc giá trị khác.
– Quyết định sửa đổi và bổ sung Điều lệ công ty.
– Thông qua báo cáo tài chính hàng năm.
– Quyết định mua lại trên 10% tổng số cổ phần đã được bán của mỗi loại cổ phần.
– Xem xét và xử lý các vi phạm của Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát gây thiệt hại cho công ty và cổ đông.
– Quyết định về việc tổ chức lại và giải thể công ty.
– Có các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Điều lệ công ty.
3. Ưu nhược điểm của công ty cổ phần là gì?
3.1 Ưu điểm
Công ty cổ phần có những ưu điểm sau:
– Với tính chất là công ty cổ phần, loại hình doanh nghiệp này mang trách nhiệm hữu hạn, giúp giảm thiểu mức độ rủi ro.
– Công ty cổ phần có thể hoạt động với quy mô lớn và không có giới hạn về số lượng cổ đông, điều này thuận lợi cho việc mở rộng kinh doanh.
– Loại hình doanh nghiệp này có khả năng huy động vốn cao và cơ cấu vốn linh hoạt, đặc biệt thông qua việc phát hành cổ phiếu. Điều này là một ưu điểm nổi bật so với các loại hình khác.
– Công ty cổ phần có sự độc lập cao giữa quản lý và sở hữu, đồng nghĩa với việc quản lý có thể được thực hiện một cách hiệu quả hơn.
3.2 Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm thì loại hình công ty cổ phần cũng tồn tại một số nhược điểm như:
– Trong trường hợp số lượng cổ đông của công ty cổ phần rất lớn, quản lý và điều hành công ty có thể trở nên phức tạp, đặc biệt khi xuất hiện những nhóm cổ đông có lợi ích đối lập.
– Công ty cổ phần phải tuân thủ quy định về công khai và báo cáo với các cổ đông, điều này hạn chế khả năng bảo mật thông tin về hoạt động kinh doanh và tài chính của công ty.
Trước khi lựa chọn một loại hình doanh nghiệp nào để bắt đầu kinh doanh, bạn cũng cần tìm hiểu và nghiên cứu kỹ càng. Mong rằng qua bài viết này bạn đã hiểu về công ty cổ phần là gì cũng như những đặc điểm, ưu nhược điểm của loại hình này. Để tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác, hãy truy cập vào danh mục kiến thức kinh doanh trong trang web của chúng tôi nhé.