Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và thay đổi trong tư duy doanh nghiệp, việc áp dụng những mô hình kinh doanh có thể mang lại lợi ích to lớn cho mọi doanh nghiệp. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn top 6 mô hình kinh doanh phổ biến nhất hiện nay. Nếu bạn vẫn còn đang băn khoăn lựa chọn mô hình kinh doanh nào thì hãy tham khảo ngay bài viết này nhé.
Xem nhanh
1. Mô hình kinh doanh là gì?
Mô hình kinh doanh là một kế hoạch chi tiết mà tổ chức hoặc công ty sử dụng để xác định cách thức tạo ra lợi nhuận thông qua việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ trong một thị trường cụ thể. Mô hình kinh doanh có thể được biểu đạt dưới dạng văn bản hoặc đồ họa, mô tả rõ ràng các yếu tố quan trọng như loại sản phẩm hoặc dịch vụ mà công ty sẽ cung cấp, chiến lược tiếp thị, chi phí hoạt động, phương pháp bán hàng và kỳ vọng về lợi nhuận.
Mô hình kinh doanh hiểu thế nào?
Xem thêm: 7 bước xây dựng mô hình kinh doanh
Một mô hình kinh doanh có vai trò định hướng cho các hoạt động của công ty và định rõ cách thức tổ chức, vận hành và phát triển. Nó là một bản đồ chi tiết về cách công ty sẽ tương tác với khách hàng, xây dựng mối quan hệ và tạo ra giá trị trong thị trường cạnh tranh.
2. Top 6 mô hình kinh doanh phổ biến nhất
2.1. Mô hình kinh doanh B2C
Mô hình kinh doanh B2C (Business to Customer) là một trong những mô hình kinh doanh phổ biến trong lĩnh vực bán lẻ. Nó tập trung vào việc trao đổi và bán hàng hóa hoặc dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng.
Trong mô hình B2C, doanh nghiệp chủ yếu tập trung vào tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ hấp dẫn và đáp ứng nhu cầu của khách hàng cá nhân. Doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng thông qua các kênh bán hàng như cửa hàng trực tuyến, cửa hàng vật lý, trang web, ứng dụng di động, hoặc qua các sự kiện tiếp thị và quảng cáo.
2.2. Mô hình kinh doanh C2C
Mô hình kinh doanh thương mại điện tử C2C (Customer to Customer) cho phép khách hàng tự do mua bán sản phẩm và dịch vụ trên các trang web, với sự hỗ trợ của các sàn thương mại điện tử và trả một khoản phí nhỏ cho sàn thương mại điện tử đó. Mô hình này có những đặc điểm riêng, như bán các sản phẩm hiếm có trên thị trường, chất lượng không được đảm bảo và lợi nhuận của người bán có thể được tối đa hóa.
Mô hình kinh doanh C2C
Ví dụ, một hình thức phổ biến của mô hình C2C là đấu giá trên các trang thương mại điện tử như eBay, Amazon, Craigslist hoặc việc mua bán tài sản ảo, dịch vụ hỗ trợ và trao đổi giao dịch. Ở Việt Nam, các giao dịch thường được thực hiện thông qua các trang web hoặc các mạng xã hội như Skype, Telegram, Facebook, Zalo, cũng như các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki và nhiều nền tảng khác.
2.3. Mô hình tiếp thị liên kết
Mô hình tiếp thị liên kết là một phương pháp để kiếm tiền bằng cách giới thiệu và quảng bá sản phẩm hoặc dịch vụ của người khác đến những người có nhu cầu thông qua các nền tảng trực tuyến. Người tiếp thị sẽ nhận được một khoản hoa hồng dựa trên lượt click mua hàng hoặc lượt xem mà họ tạo ra.
Mô hình kinh doanh Affiliate Marketing (tiếp thị liên kết)
Một ví dụ cụ thể cho mô hình này là Affiliate Marketing trên các sàn thương mại điện tử như Lazada hoặc Shopee. Các KOL (Key Opinion Leader) hoặc Reviewer có lượng người theo dõi đông đảo có thể kiếm được số tiền hoa hồng lớn bằng cách giới thiệu sản phẩm và gắn liên kết (link) đến sản phẩm được tiếp thị, sau đó thực hiện lời kêu gọi hành động (CTA – Call to Action).
2.4. Mô hình kinh doanh ẩn doanh thu
Một trong những doanh nghiệp điển hình áp dụng mô hình kinh doanh ẩn doanh thu là Facebook. Mạng xã hội này sử dụng chiến lược kinh doanh bằng cách cung cấp nền tảng miễn phí cho người dùng và thu lợi nhuận từ việc bán dữ liệu người dùng.
Xem thêm: Kinh doanh theo mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Porter
Với số lượng người dùng ứng dụng đạt hàng tỷ người mỗi ngày, Facebook thực hiện việc theo dõi và thu thập thông tin cá nhân, hành vi và sở thích của người dùng. Thông tin này được sử dụng để tạo ra các hồ sơ người dùng và được bán cho các doanh nghiệp khác dưới dạng dịch vụ quảng cáo.
Cách hoạt động của mô hình này có thể được thấy rõ qua ví dụ sau: khi bạn có cuộc trò chuyện với bạn bè về việc muốn mua một chiếc áo hoặc chiếc túi xách, sau đó trên bản tin của bạn, bạn sẽ bắt gặp nhiều quảng cáo liên quan đến áo và túi xách.
2.5. Mô hình kinh doanh theo hình thức đăng ký
Một trong top 6 mô hình kinh doanh phổ biến khác là mô hình đăng ký, trong đó doanh nghiệp thu lợi nhuận bằng cách yêu cầu người dùng trả phí để sử dụng dịch vụ trong một khoảng thời gian nhất định và tiếp tục gia hạn đăng ký để duy trì quyền truy cập và sử dụng dịch vụ. Mô hình này đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư để cung cấp những dịch vụ hấp dẫn và liên tục duy trì và thu hút khách hàng.
Mô hình kinh doanh theo hình thức đăng ký
Một ví dụ điển hình cho mô hình này là dịch vụ xem phim giải trí FPT Play. Người dùng phải trả một khoản phí để đăng ký mua gói thuê bao hàng tháng hoặc hàng năm để có quyền xem các bộ phim chiếu rạp và những bộ phim bom tấn mới. Qua việc thu phí đăng ký, FPT Play có thể cung cấp cho người dùng nội dung giải trí hấp dẫn và liên tục nâng cấp dịch vụ để thu hút và duy trì khách hàng.
2.6. Mô hình kinh doanh nhượng quyền
Kinh doanh nhượng quyền là một hình thức kinh doanh phổ biến và tồn tại từ lâu trên thị trường hiện nay. Trong mô hình này, bên nhượng quyền ủy thác cho bên nhận nhượng quyền quyền kinh doanh các sản phẩm, dịch vụ, thương hiệu, bí quyết kinh doanh và các yếu tố khác trong một thời gian nhất định. Hai bên đồng thời có sự ràng buộc về quyền lợi và nghĩa vụ.
Xem thêm: 9 loại thuế doanh nghiệp cần biết 2023
Một ví dụ điển hình cho hình thức này là các thương hiệu chuỗi cửa hàng như gà rán KFC, Lotteria, chuỗi bánh mì Má Hải, hay lẩu băng chuyền Kichi Kichi. Các công ty sở hữu các thương hiệu này cho phép người khác nhượng quyền kinh doanh theo mô hình của họ. Bằng cách đó, những người nhận nhượng quyền có thể mở các cửa hàng mang thương hiệu đã được thiết lập và xây dựng sẵn, đồng thời họ sẽ tuân thủ theo các quy định, tiêu chuẩn và quy trình của thương hiệu đó.
Xây dựng mô hình kinh doanh riêng biệt cho doanh nghiệp là rất quan trọng vì nó quyết định phần lớn đến thành công của một doanh nghiệp. Quá trình này đòi hỏi doanh nghiệp phải có sự nghiên cứu kỹ lưỡng và có mục tiêu định hướng rõ ràng. Mong rằng với bài viết về top 6 mô hình kinh doanh phổ biến của chúng tôi, bạn sẽ có cho mình lựa chọn phù hợp nhất. Ngoài ra đừng quên theo dõi Shinecombank để tham khảo thêm các kiến thức về tài chính và kinh doanh nhé. Chúc bạn thành công!
